رودکی؛ پدر شعر پارسی/ حفظ قرآن در هشت سالگی
تاریخ انتشار: ۵ دی ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۲۱۱۷۴۶۱
به گزارش ایکنا از یزد، در زندگی نامه رودکی سمرقندی این گونه آمده است که ابوعبدالله جعفربن محمدبن حکیم بن عبدالرحمن بن آدم رودکی در یکی از روستاهای کوهستانی ناحیه ی رودک سمرقند، به نام «بنج» زاده شد.
حفظ قرآن کریم در 8 سالگی
او دوران کودکی خود را در خانواده ای اهل فضل گذراند و از اولین روزهایی که قادر به فراگیری بود به مکتب رفت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
رودکی به روایتی از کودکی نابینا بودهاست و به روایتی بعدها کور شد. رودکی را نخستین شاعر بزرگ پارسی گوی و پدر شعر پارسی میدانند که به این خاطر است که تا پیش از وی کسی دیوان شعر نداشته و این از نوشتههای ایرانی عربی نویس هم عصر رودکی- ابوحاتم رازی مسجل میگردد و به عنوان پدر شعر کلاسیک فارسی از جایگاه ممتازی در جهان برخوردار است.
آثار رودکی
رودکی با وجود تقدم نسبت به شاعران بزرگ ایران زمین از پرکارترینها نیز بشمار میرود.ابیات او در گزارشهای رشیدی سمرقندی، جامی در بهارستان، نجاتی و شیخ منینی و مولفان «حبیب السیر» و «زینت المجالس» و مفتاح التواریخ در همه و همه تعداد ابیات رودکی بیش از یک میلیون محاسبه کردهاند که آمار ارائه شده اندکی در شمار با هم متفاوت است.
مهمترین اثر او کلیله و دمنه منظوم است. جز آن سه مثنوی از او رسیده و از بقیه اشعارش جز اندکی نمانده است.کلیله و دمنه در اصل کتابی است هندی که در دورهٔ ساسانیان به دستور بزرگمهر و به وسیله برزویه طبیب به پارسی میانه ترجمه شد و داستانیست رمز آمیز از زبان حیوانات. روزبه دادویه مشهور به ابن مقفع پس از اسلام آن را به عربی برگرداند و همان اثر ابن مقفع یا متن پهلوی بتوسط رودکی به شعر فارسی در آمد. نصرالله منشی از معاصران بهرامشاه غزنوی نیز در سدهٔ ششم ترجمهٔ ابن مقفع را به نثر پارسی کشید. داستان منظوم شدن کلیله و دمنه به توسط رودکی در شاهنامه نیز منقول است.شیخ بهایی در کتاب کشکول خود آوردهاست که منظومهٔ کلیله و دمنهٔ رودکی مشتمل بر دوازده هزار بیت بودهاست.اینک نمونهای از ابیات باقیمانده از منظومهٔ کلیله و دمنهٔ رودکی:
دمنه را گفتا که تا این بانگ چیست با نهیب و سهم این آوای کیست؟
دمنه گفت اورا: جز این آوا دگر کار تو نه هست و سهمی بیشتر
آب هرچه بیشتر نیرو کند بند ورغ سست بوده بفگند
دل گسسته داری از بانگ بلند رنجکی باشدت و آواز بلند
از دیگر آثار رودکی میتوان به سندبادنامه اشاره نمود. اثر سندبادنامه هم از اصلی هندی بوده که از عصر ساسانیان به ایران شده و از ایران به ادبیات عرب و اروپا راه یافته است.سندبادنامه در دوره سامانیان به فرمان نوح بن نصر سامانی به فارسی ترجمه گشت.هم اکنون تنها یک سندبادنامه دردست داریم که تهذیب کاتب سمرقندی میباشد و اصل آن نوشتهٔ ابوالفوارس قنازری ست.مطابق پژوهشهای پاول هرن شرق شناس مشهور آلمانی مربوط به سندبادنامهٔ رودکی است:
آن گرنج و آن شکر برداشت پاک وندر آن دستار آن زن بست خاک
آن زن از دکان فرود آمد چو باد پس فلرزنگش بدست اندر نهاد
یا این بیت:
تا به خانه برد زن را با دلام شادمانه زن نشست و شادکام
اشعار غنایی که عمده اشعار غنایی رودکی را غزلها و رباعیهای وی تشکیل میدهند و مدایح از دیگر آثار پدر شعر فارسی است.
تاثیر پذیری رودکی از قرآن و احادیث
رودکی شاعر بزرگ آغاز قرن چهارم هجری است و نخستین بار به شعر فارسی ضبط و قاعده معین داده، و آن را در موضوعات مختلفی از قبیل داستان و غزل و مدح و مرثیت و وعظ و طنز و جز آن به کار برده است، و به همین سبب نزد شاعران زمان خود و بعد از آن به استاد شاعران، و سلطان شاعران مشهور گشت. از وی شعر بسیار روایت کرده اند. شاید بزرگترین کارش نظم کلیله و دمنه بوده است که امروزه تنها ابیاتی از آن بر جای مانده است. وی در دربار سامانیان، بویژه امیر نصربن احمد (331 هـ. ق) می زیسته است. از بررسی دقیق اشعاری که از رودکی باقی مانده است.
از بررسی دقیق اشعاری که از رودکی باقی مانده است به روشنی برمی آید که در فهم قرآن مجید و سخنان پیامبر اکرم (ص) و معصومان دیگر و اطلاع از فرهنگ اسلامی بسیار ورزیده بوده است. و همین خود نشان می دهد که ذهن این شاعر گرانمایه ی پارسی دری از آغاز با مفاهیم دینی و سنت های اسلامی و از جمله قرآن مجید و حدیث رسول امین (ص) و دیگر معصومین آشنا بوده است. و «ظاهرا... خود او نیز از روایان حدیث بشمار می رفته هر چند که سمعانی درباره ی وی گفته است «لم ار له حدیثا مسندا» او را حدیث مسندی ندیده ام (فروزانفر، احادیث مثنوی).
منابع:
1.دیوان رودکی سمرقندی، نفیسی
2.تاریخ ایران از اسلام تا سلاجقه، از سلسله تحقیقات ایرانشناسی دانشگاه کمبریج
3. دکتر علی اصغر حلبی- تاثیر قرآن و حدیث در ادبیات فارسی- انتشارات اساطیر 1374
انتهای پیام
منبع: ایکنا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۲۱۱۷۴۶۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
«سزار لوئیس منوتی» اسطوره فوتبال آرژانتین در سن 85 سالگی درگذشت
سزار لوئیس منوتی، یکی از بزرگترین اسطورههای تاریخ فوتبال آرژانتین، در سن ۸۵ سالگی درگذشت.
به گزارش "ورزش سه"، قهرمان جهان در سال ۱۹۷۸ میراثی فراموشنشدنی در فوتبال از خود به جای گذاشت. مرد روزاریو و یکی از مهمترین افراد تاریخ فوتبال آرژانتین و جهان، اگرچه بهعنوان یک فوتبالیست دوران حرفهای خوبی داشت اما بهعنوان مربی به شکوه خود رسید و بهترین روزهای عمرش را در آن بازه سپری کرد.
منوتی سفر خود را در دوران مربیگری با هدایت نیوولز آغاز کرد و سپس قهرمانی با اتلتیکو هوراکان در سال ۱۹۷۳ او را به تیم ملی آرژانتین رساند.
او میدانست چگونه تیم ملی را به سبک خود بسازد و همین کار را هم کرد. او تیمی هجومی ساخت که در سال ۱۹۷۸ قهرمان جام جهانی شد و بر بام فوتبال جهان ایستاد، کاملا به لطف منوتی.
پس از ناامیدی در سال ۱۹۸۲ و حذف از جام جهانی، او به بارسلونا پیوست و در آنجا سه عنوان قهرمانی بهدست آورد. منوتی همچنین در دو دوره هدایت بوکا جونیورز را برعهده داشت. سه دوره هم در ایندیپندنته حضور داشت و تا زمان بازنشستگی در سال ۲۰۰۷ در باشگاههای اتلتیکو مادرید، ریورپلاته، پنیارول، تیم ملی مکزیک، سمپدوریا، روزاریو سنترال، پوئبلا و تکاس هم مربیگری کرد.
او که همیشه مردی محترم در فوتبال آرژانتین بود، در چند وقت اخیر خود را وقف حضور در مدیریت و مشورت در خصوص روند تیم ملی کرده بود. او یکی از حامیان لیونل اسکالونی بود که درنهایت منجر به قهرمانی آرژانتین در جام جهانی ۲۰۲۲ شد.
این مربی آرژانتینی پرافتخار امروز یکشنبه در سن ۸۵ سالگی درگذشت. او بخش قابل توجهی از تاریخ فوتبال را به خود اختصاص داده و انتظار میرود در ساعات آینده باشگاههای زیادی به این اتفاق تلخ واکنش نشان دهند.
کانال عصر ایران در تلگرام